HƯỚNG DẪN VỀ THUẾ TỐI THIỂU TOÀN CẦU

Thuế tối thiểu toàn cầu là một loại thuế do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) khởi xướng. Hiện 142/142 quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam đồng thuận. Với loại thuế này, các tập đoàn, công ty lớn có doanh thu từ 750 triệu Euro trở lên sẽ đều phải đóng thuế 15%, dù là ở bất kỳ quốc gia nào

Nội dung:

1. Giới thiệu về Trụ cột 2 và TTTTC
2. Thuế TTTC – tình hình trên thế giới và
3. Một số điểm đáng lưu ý trong Đề cương dự thảo lấy ý kiến (chưa chính thức)

Thuế tối thiểu toàn cầu – ví dụ minh họa

Đối tượng áp dụng ?

• Công ty đa quốc gia có một hoặc nhiều pháp nhân / bộ phận kinh doanh ở Việt Nam
• Tổng Doanh thu hợp nhất hàng năm từ 750 triệu EUR trở lên
• Thuế suất hiệu quả của TẤT CẢ các công ty trong tập đoàn ở Việt nam dưới 15%

Ví dụ 1:

Giới thiệu định nghĩa một số thuật ngữ trong hướng dẫn thuế thu nhập tối tiểu toàn cầu

Công ty mẹ tối cao (UPE) Có trách nhiệm trước tiên trong việc áp dụng quy tắc IIR để nộp Thuế TTTC bổ sung (thu “từ trên xuống”) Công ty mẹ trung gian (IPE) Có trách nhiệm thu Thuế bố sung nếu: – Quốc gia có UPE không áp dụng IIR hoặc quy tắc thu thuế bổ sung đạt chuẩn… Nắm giữ quyền kiểm soát (trực tiếp / gián tiếp) Công ty thành viên (Constituent Entity) – chịu Quy tắc GloBE Rules (IIR + UTPR) Bất kỳ thành viên nào trong Tập đoàn Kể cả mỗi Cơ sở thường trú cũng có thể được tính là một Constitute Entity độc lập

Quy tắc GloBE: “Global anti-Base Erosion” (chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu)

Thu nhập GloBE: thu nhập tính theo quy tắc GloBE

IIR: Income Inclusion Rule – quy tắc tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu

UTPR: Under-Tax Payment Rule – quy tắc lợi nhuận chịu thuế dưới mức tối thiểu

Ví dụ 2 thuế tối thiểu toàn cầu

Ví dụ 3 thuế tối thiểu toàn cầu

IIR (Quy tắc tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu) – ví dụ 4

Nếu quốc gia của công ty mẹ áp dụng IIR (IIR – ảnh hưởng đến Cty mẹ)

Cty con 1: không chịu thuế TTTC bổ sung trên thu nhập, vì ETR của Cty 1 là trên 15% Vậy TTTTC bổ sung cho Chi nhánh C là bao nhiêu? đáp án: 2,5 $ Chi nhánh C: Thuế TTTC bổ sung là $2.5 (($50x * 15%) – $5x) Lưu ý: CN C được tính như một Công ty thành viên

Thuế TTTC với Cty ở Thiên đường Thuế (Quốc gia X) là bao nhiêu? Cty Thiên đường thuế X: Thuế TTTC bổ sung $10.5 : (($70x * 15%) – $0x) Lưu ý: Cty mẹ phát sinh thêm Thuế TTTC bổ sung ở gia của mình là =13, dù nó đang bị lỗ trong năm

UTPR – Ví dụ 5

Quy tắc lợi nhuận chịu thuế dưới mức tối thiểu (Undertaxed payments rule)

• Giả sử Quốc gia X và Z không áp dụng Thuế TTTC (không áp dụng quy tắc IIR)
• Quốc gia A và B áp dụng quy tắc GloBE rules để thu thuế TTTC bổ sung (có quy định về UTPR)
• Ở thiên đường thuế Z: thu nhập $70x, Thuế = $0 => thuế bổ sung sẽ được phân bổ cho A and B theo quy tắc UTPR

Thuế được phân bổ = $70x x 15% = $10.5 QUỐC GIA A: (50/80) nhân viên = 62.5% (1,200 / 2,700) TSCĐ = 44% Tỷ lệ Phân bổ cho A = [(50%* 62.5%) + (50%*44%)]=53.5% UTPR phân bổ: 53.5% x $10.5x = $5.62x

Thuế được phân bổ = $70x x 15% = $10.5 QUỐC GIA B: (30/80) nhân viên = 37.5% (1,500 / 2,700) TSCĐ = 56% UTPR phân bổ: 46.5% x $10.5x = $4.88x

Thuế tối thiểu toàn cầu nội địa bổ sung đạt chuẩn (Qualified Domestic Minimum Top-up Tax (QDMTT))

Thuế tối thiểu toàn cầu nội địa đạt chuẩn Nhiều quốc gia muốn thu TTTTC bổ sung để không bị “lọt” nguồn thu sang nước khác theo quy tắc IIR và/hoặc UTP Nếu vậy, phải thiết kế khoản TTTTC nội địa bổ sung đạt chuẩn (QDMTT) QDMTT là thuế TNDN nội địa bổ sung do nước nguồn thiết kế và thu bằng cách: Xác định lợi nhuận vượt ngưỡng ở quốc gia mình theo quy tắc GloBE (điều chỉnh từ khoản “Lợi nhuận” trên sổ sách) Tăng mức thuế TNDN nội địa đối với các công ty trong tập đoàn ở quốc gia mình để đảm bảo mức thu 15% Phải tương đồng với khoản thuế bổ sung theo Trụ Cột 2

Công thức tính thuế tối thiểu toàn cầu

Tính TTTTC – ví dụ 6

OECD – Tình hình TTTTC trên thế giới

Một khuôn khổ chung để thu thuế từ các tập đoàn đa quốc gia: DT trên 750m EUR trong vòng 2 /4 năm

TTTTC áp dụng với các tập đoàn đa quốc gia có doanh thu hợp nhất vượt mức EUR 750tr trong 2 trên 4 năm gần nhất, với mục tiêu buộc các tập đoàn phải nộp thuế ít nhất 15% ở mỗi quốc gia mà tập đoàn có hoạt động kinh doanh.

Các tập đoàn sẽ buộc phải tuân thủ nếu ở bất kỳ quốc gia nào mà tập đoàn có hoạt động kinh doanh chọn áp dụng thuế TTTC trong nội luật (thuế thu nhập, ví dụ TNDN ở VN)

Bối cảnh quốc tế và ảnh hưởng tới Việt Nam

Các nghĩa vụ thuế và kê khai

Một số điểm đáng lưu ý trong Đề cương dự thảo (lưu ý: chưa chính thức)

NGƯỜI NỘP THUẾ (ĐIỀU 2)

• Công ty thành viên, Công ty mẹ tối cao của Tập đoàn đa quốc gia
• Báo cáo tài chính hợp nhất của Công ty mẹ tối cao ít nhất 2 năm trong 4 năm liền kề trước năm tính thuế
• Có Doanh thu ~750 triệu EUR trở lên

Ngoại trừ: Tổ chức của chính phủ; Tổ chức quốc tế; Tổ chức phi lợi nhuận; Quỹ hưu trí; Quỹ đầu tư là Công ty mẹ tối cao; Tổ chức đầu tư bất động sản là Công ty mẹ tối cao; Tổ chức có ít nhất 85% giá trị tài sản thuộc sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp qua các tổ chức trên

CHUẨN MỰC TÀI CHÍNH ĐƯỢC CÔNG NHẬN ĐIỀU 3

Các chuẩn mực được công nhận

• IFRS
• Australia
• Brazil
• Canada
• EU
• Hong Kong
• Japan
• Mexico
• New Zealand
• China
• India
• Korea
• Russia
• Singapore
• Switzerland
• UK
• USA

Nếu không theo chuẩn mục được công nhận Phải điều chỉnh để loại trừ khác biệt trọng yếu

CƠ CHẾ THU THUẾ TTTC BỔ SUNG ( điều 4 và 5 )

QDMTT (Điều 4) Đối với các Tập đoàn đa quốc gia đầu tư vào VN

IIR (Điều 5) Đối với các tập đoàn Việt Nam đầu tư ra nước ngoài

GIÁ TRỊ TSCĐ & TIỀN LƯƠNG ĐƯỢC TRỪ ( Điều 4 . 8 và 5 . 8 )

THUẾ TTTC BỔ SUNG = 0

KÊ KHAI THUẾ

• 12 tháng sau ngày kết thúc năm tính thuế: phải nộp tờ khai thuế TNDN theo QDMTT 

Tỷ giá ngoại tệ (xác định ngưỡng): trung bình tỷ giá trung tâm (do NHNN công bố) tính chéo cho các đồng tiền của tháng 12 năm liền kề trước năm phát sinh doanh thu, thu nhập

• 15 tháng sau ngày kết thúc năm tính thuế: phải nộp tờ khai thuế TNDN theo IIR
• Nếu có nhiều Cty tại VN thì Cty mẹ tối cao chỉ định (bằng văn bản) 1 thành viên nộp tờ khai & nộp thuế bổ sung (chậm nhất 30 ngày kể từ kết thúc năm tính thuế)Nếu không chỉ định: trong 30 ngày sau ngày hết hạn thông báo, cơ quan thuế chỉ định

  (thay đổi: thông báo trong 10 ngày)